"Paragraf 22" - nie fantastyka, ale...

[Jachoo]

Zastanawia?em si? jaki? czas, czy w ogóle warto porusza? temat tej ksi??ki na forum po?wi?conym stricte fantastyce... Wyszed?em w ko?cu z za?o?enia, ?e dobr?, kultow? wr?cz ksi??k?, nale?y promowa? zawsze i wsz?dzie. Tym bardziej w gronie ludzi (jak mniemam) oczytanych, nieraz próbuj?cych swych si? w tworzeniu czego? w?asnego.

"Paragraf 22", autorstwa Joseph`a Heller`a, jest bodaj najs?ynniejsz? ksi??k? antymilitarystyczn? i antywojenn? wszechczasów. Jej akcja toczy si? pod koniec II Wojny ?wiatowej na froncie W?oskim. Bohaterami s? ameryka?scy lotnicy, stacjonuj?cy na wyspie Pianosa i odbywaj?cy naloty bombowe na pozycje nieprzyjaciela. Pomimo tego, ?e porusza tak (zdawa?oby si?) ci??ki temat, jest jedn? z naj?mieszniejszych pozycji, z jakimi dane by?o mi si? zapozna?. Utrzymana jest w konwencji czarnej groteski, nie stroni jednak od tematów powa?nych, zmuszaj?cych do refleksji. Napisana jest achronologicznie, co zmusza do koncentracji i kojarzenia faktów podczas czytania (kto ogl?da? "Pulp Fiction" wie, o co chodzi ). Ja zaliczam to do zalet, ale nieka?demu musi si? taka konwencja podoba?.

Dialogi s? cz?sto absurdalne, teoretycznie pozbawione sensu. Jednakowo? postacie je wyg?aszaj?ce reprezentuj? pewne cechy, takie jak chciwo??, egoizm, ambicja prowadz?ca do niczego, brak wiary w siebie oraz wiele innych. Nie jestem fanem beletrystyki ani ksi??ek historycznych, jednak z czystym sumieniem mog? poleci? "Paragraf 22" ka?demu. Autor opieraj?c si? na w?asnych do?wiadczeniach ukazuje bezsens wojny, o?miesza biurokratyzm i ?cis?e przestrzeganie zasad administracyjnych. Doskonale ukazje to tytu? ksi??ki, b?d?cy kruczkiem prawnym skonstruowanym przez dowództwo eskadry. Przytocz? pewien cytat, obrazuj?cy jego dzia?anie: „Orr by? wariatem i móg? by? zwolniony z lotów. Wystarczy?o, ?eby o to poprosi?, ale gdyby to zrobi?, nie by?by wariatem i musia?by lata? nadal." Ot, genialna prostota paragrafu . Jest to jeden z przyk?adów, jest takich wi?cej w samej ksi??ce. Pozawala na wszystko, nie pozwalaj?c przy tym na nic. Niemal?e jak w dzisiejszym ?wiecie.