Las Zębów i Rąk - Carrie Ryan - Recenzja

Chyba każdy zdążył usłyszeć, że w przyszłym roku 2012 czeka nas kolejny domniemany koniec świata. Ponieważ niejeden miał już nastąpić, skwitowanie tej przepowiedni lekceważącym uśmieszkiem wydaje się rozsądne i właściwe. Nie można jednak nie zauważyć, że motyw apokalipsy od wieków stanowi jedno z ważniejszych źródeł inspiracji dla artystów, w tym pisarzy. A ponieważ każdy koniec jest także początkiem, potencjał tego toposu wydaje się być niewyczerpany.

Niedawno na księgarnianych półkach ukazała się powieść amerykańskiej pisarki Carrie Ryan pt. Las Zębów i Rąk oparta na tymże motywie. Książka ta, skierowana raczej do młodych dziewcząt, przedstawia losy świata po wybuchu epidemii niezbadanej i choćby przez to nieuleczalnej choroby. W wyniku szerzenia się zarazy większość ludzi stała się zombi - Nieuświęconymi. Niedobitki rasy ludzkiej skupiły się w małej wiosce otoczonej siatką pod przywództwem Siostrzeństwa. Organizacja ta dba o przetrwanie ludzi w ciężkich czasach dzięki wprowadzaniu w życie niezłomnych zasad z Pisma. Obecny stan to według Sióstr konsekwencja odrzucenia świętych nakazów w przeszłości i hedonistycznego trybu życia człowieka.

Tytułowy Las Zębów i Rąk to obszar odgrodzony od wioski siatką, zajmowany przez bezmyślne, złaknione mięsa zombi. Choć nauki Siostrzeństwa głoszą, iż za lasem nie ma nic, Mary, młoda mieszkanka osady, wierzy, że gdzieś tam znajduje się ocean widziany przez nią kiedyś na starej fotografii. W rzeczywistości opartej o twarde zasady, stawiające pragnienia jednostki daleko poniżej dobra ogółu, tylko ona jedna potrafi marzyć o lepszym świecie, pozbawionym nieustającego jęku nieumarłych i konieczności ciągłego poświęcania się na rzecz innych.

Las Zębów i Rąk to powieść nawiązująca do rozmaitych tekstów kultury, zarówno wysokiej, jak i popularnej. Siostrzeństwo, klasztor i wioska - enklawa ludzi na obszarze zapełnionym przez potwory - przywołuje skojarzenia z pierwszym aktem kultowej gry PC Diablo II. Sama konstrukcja natomiast może przypominać film George'a A. Romero pt. Świt żywych trupów. Jedyna różnica polega na tym, że schronieniem bohaterów staje się inna osada, a nie centrum handlowe, bo te należą do niechlubnej przeszłości świata przedstawionego. Łatwo się domyślić, że rzeczywistość sprzed wybuchu epidemii to ta, w jakiej obecnie żyje czytelnik Lasu Zębów i Rąk.

Główna bohaterka, Mary, młoda kobieta u progu dorosłego życia, która relacjonuje wydarzenia, nieustannie dokonuje analiz swoich poczynań i emocji, co często okazuje się niestrawne w przypadku lektur szkolnych, tu jednak wydaje się w pełni uzasadnione. Świat, w którym przyszło żyć dziewczynie, nie nastraja optymistycznie, bliskość żywych trupów nie pozwala zapomnieć o perspektywie śmierci. Większości mieszkańców wioski wystarczy dom za siatką chroniącą przed atakiem nieumarłych, tylko nieliczni zawsze będą szukać czegoś lepszego, innego, bez względu na ogrom ryzyka. Do tej drugiej grupy należy Mary. W świetle panujących w wiosce zasad staje się buntowniczką, która z jednej strony zagraża status quo wioski, z drugiej - niesie nadzieję na lepsze, godne jutro. Poza nią w powieści jest tylko kilka innych postaci służących głównie podkreśleniu indywidualności bohaterki.

Carrie Ryan udało się stworzyć ciekawą historię o dojrzewaniu w trudnych czasach, do tego atrakcyjną pod względem formy i wystarczająco złożoną psychologicznie, by wyróżniać się na tle czytadeł o wampirach, które są obecnie modne wśród młodych czytelniczek. Choć dominuje tu refleksyjny, nierzadko poetycki dyskurs, nie brak także dynamicznej akcji, czy niekiedy nawet brutalności. Wątek miłosny, którego pominięcie w życiu młodej dziewczyny byłoby nienaturalne, wpleciony jest w całość z wyczuciem, nie razi. To jeden z istotnych etapów dojrzewania bohaterki, kolejny trudny sprawdzian na smutnej drodze życia.

Las Zębów i Rąk to pierwszy tom cyklu Carrie Ryan, obecnie liczącego trzy części. Warto zapoznać się z tą niebanalna powieścią, która dodatkowo w wydaniu polskim została zaopatrzona w wyjątkowo ładną, nastrojową okładkę. O popularności cyklu w USA niech zaświadczy perspektywa spotkania z bohaterami tego cyklu na dużym ekranie - prawa do ekranizacji nabyła wytwórnia Seven Stars Pictures.